🏋️♀️ Άσκηση και Καρκίνος του Μαστού
Οι επιδράσεις της άσκησης στην πρόληψη και στην αποκατάσταση
Η άσκηση μπορεί να λειτουργήσει τόσο ως μέσο πρόληψης του καρκίνου του μαστού όσο και ως εργαλείο αποκατάστασης για γυναίκες που έχουν επιβιώσει από τη νόσο.
Σύμφωνα με την επιστημονική βιβλιογραφία, η σωματική δραστηριότητα βελτιώνει την ποιότητα ζωής, ενισχύει τη λειτουργία του οργανισμού και μειώνει τον κίνδυνο υποτροπής.
💪 Άσκηση, Παχυσαρκία και Φλεγμονή
Η άσκηση βοηθά τις γυναίκες να διατηρούν υγιές και σταθερό σωματικό βάρος. Έτσι, μειώνεται ο κίνδυνος παχυσαρκίας, η οποία αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την εμφάνιση καρκίνου του μαστού.
Επιπλέον, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και μειώνει φλεγμονώδεις παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά το καρδιοαναπνευστικό και μυοσκελετικό σύστημα.
Παράλληλα, η τακτική σωματική δραστηριότητα περιορίζει τα συμπτώματα κατά τη διάρκεια και μετά τη θεραπεία, προσφέροντας μεγαλύτερη ευεξία και ψυχολογική ισορροπία.
Ωστόσο, οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις, γεγονός που υπογραμμίζει την ανάγκη για περαιτέρω έρευνα.
🧩 Πρωτόκολλα Άσκησης
Τα πρωτόκολλα άσκησης παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές ανάλογα με τη μελέτη.
Για παράδειγμα, κάποιοι ερευνητές (άρθρα 8 και 9) υποστήριξαν ότι η μείωση της αγγειογένεσης θα μπορούσε να περιορίσει την ανάπτυξη των όγκων. Ωστόσο, νεότερα δεδομένα δείχνουν πως αυτό δεν ισχύει πλήρως.
Αρχικά, θεωρούνταν ότι η μέτριας έντασης και μεγάλης διάρκειας άσκηση ήταν η πλέον ωφέλιμη. Παρ’ όλα αυτά, πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι και άλλες μορφές, όπως η διαλειμματική προπόνηση ή η άσκηση υψηλού όγκου, έχουν εξίσου ευεργετικά αποτελέσματα.
Επιπρόσθετα, πολλές μελέτες βασίζονται σε μικρά δείγματα ή πειραματόζωα, γεγονός που δυσκολεύει τη γενίκευση των αποτελεσμάτων.
Συνεπώς, απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση με μεγαλύτερους πληθυσμούς και μακροχρόνια δεδομένα.
🩺 Συνταγογράφηση Άσκησης
Ο καρκίνος αποτελεί μια πολυπαραγοντική και απρόβλεπτη νόσο. Κάθε ασθενής ανταποκρίνεται διαφορετικά στη θεραπεία και στην άσκηση.
Επομένως, η προσωποποιημένη συνταγογράφηση άσκησης είναι απαραίτητη και πρέπει να λαμβάνει υπόψη:
-
Την κλινική εικόνα
-
Τη φυσική κατάσταση
-
Την πορεία της υγείας
Επιπλέον, οι μακροχρόνιες μελέτες είναι σημαντικές για να εντοπιστούν οι βέλτιστες μορφές, η ένταση και η διάρκεια της άσκησης για κάθε πληθυσμό.
🌸 Συμπέρασμα
Συνοψίζοντας, η άσκηση αποτελεί έναν πολύτιμο σύμμαχο τόσο στην πρόληψη όσο και στην αποκατάσταση του καρκίνου του μαστού.
Μπορεί να βελτιώσει ουσιαστικά την ποιότητα ζωής, να μειώσει τις φλεγμονές και να ενισχύσει την ψυχοσωματική υγεία των γυναικών.
✍️ Ροϊλού Δάφνη-Γεωργία
Πτυχιούχος ΣΕΦΑΑ, BSc & MSc
📅 2/12/2016
📚 Βιβλιογραφία
Παρακάτω παρουσιάζονται οι βασικές επιστημονικές μελέτες που υποστηρίζουν τη σχέση μεταξύ άσκησης και καρκίνου του μαστού.
Για μεγαλύτερη σαφήνεια, οι πηγές έχουν ομαδοποιηθεί ανά θεματική ενότητα.
🔹 Κλινικές και Πειραματικές Μελέτες
Αρχικά, η μελέτη των Sanft et al. (2015) εστίασε στη σχέση απώλειας βάρους και μήκους τελομερών σε γυναίκες με καρκίνο του μαστού, αποδεικνύοντας τα ευεργετικά αποτελέσματα ενός προγράμματος άσκησης και διατροφής (LEAN study).
Επιπλέον, οι Ederer et al. (2016) διερεύνησαν τον ρόλο της επικουρικής θεραπείας στη λειτουργία του ενδοθηλίου και στην αποοξυγόνωση των μυών.
Παράλληλα, οι O’Donnell et al. (2016) μελέτησαν παράγοντες που συμβάλλουν στη μειωμένη ανοχή στην άσκηση σε γυναίκες που ανάρρωσαν από καρκίνο του μαστού, προσφέροντας νέα στοιχεία για την αναπνευστική λειτουργία μετά τη θεραπεία.
🔹 Παρεμβάσεις Άσκησης και Αποτελέσματα
Σε επόμενη κατηγορία, οι Schmidt et al. (2016) ανέλυσαν την επίδραση της προπόνησης αντίστασης στη φλεγμονή κατά τη διάρκεια ακτινοθεραπείας, με σημαντικά ευρήματα υπέρ της άσκησης.
Αντίστοιχα, η έρευνα των Schmitt et al. (2016) εφάρμοσε ένα τριών εβδομάδων πολυμορφικό πρόγραμμα υψηλής έντασης, καταδεικνύοντας τη θετική επίδραση της διαλειμματικής προπόνησης στις γυναίκες επιζήσασες καρκίνου.
Επιπρόσθετα, οι Zimmer et al. (2015) συνέκριναν γυναίκες μετά τη θεραπεία με υγιείς μάρτυρες, αποδεικνύοντας ότι η συμμετοχή σε ημιμαραθώνιο επηρεάζει θετικά το ανοσοποιητικό και τη φλεγμονώδη απόκριση.
🔹 Εργαστηριακές και Πειραματικές Έρευνες
Αναφορικά με τις πειραματικές μελέτες, οι Faustino-Rocha et al. (2016) διερεύνησαν τα μακροπρόθεσμα οφέλη της δια βίου άσκησης στην εμφάνιση καρκίνου του μαστού σε πειραματόζωα.
Παράλληλα, οι Isanejad et al. (2016) ανέδειξαν τον ρόλο μικροRNA στη ρύθμιση της αγγειογένεσης, αποδεικνύοντας ότι η διαλειμματική προπόνηση έχει αντι-ογκογόνο δράση.
Επιπλέον, οι Faustino-Rocha et al. (2016) σε δεύτερη εργασία τους επιβεβαίωσαν ότι η άσκηση μακράς διάρκειας λειτουργεί ως ρυθμιστής της αγγείωσης των όγκων.
Τέλος, οι Dolan et al. (2016) συνέκριναν την αερόβια διαλειμματική και συνεχόμενη άσκηση, καταλήγοντας στο ότι και οι δύο μορφές συμβάλλουν στην αποκατάσταση και στην ενίσχυση της καρδιοαναπνευστικής λειτουργίας.
🔹 Συμπληρωματικές Μελέτες
Επιπλέον, οι Bandura (1997) και Biddle & Asare (2011) ανέδειξαν τη σημασία της αυτο-αποτελεσματικότητας και της σωματικής δραστηριότητας στη συνολική ψυχοσωματική υγεία.
Οι Motta et al. (2012) και Ploughman (2008) τόνισαν τη σύνδεση μεταξύ σωματικής άσκησης και βελτίωσης των γνωστικών λειτουργιών, ενώ οι Larun et al. (2006) απέδειξαν ότι η άσκηση μειώνει την εμφάνιση άγχους και κατάθλιψης σε νέους και ενήλικες.
Παράλληλα, οι Twemlow et al. (2008) και Vlachos (2015) ανέδειξαν τα οφέλη των παραδοσιακών πολεμικών τεχνών και της δομημένης άσκησης στη διαχείριση επιθετικής ή αντικοινωνικής συμπεριφοράς.
Τέλος, οι Thompson et al. (2011) και Whitelaw et al. (2010) τόνισαν τη σημασία της φυσικής δραστηριότητας σε φυσικά περιβάλλοντα για τη βελτίωση της ψυχολογικής ευεξίας.
